
Stanisław Moniuszko, libretto Włodzimierz Wolski, Halka
Grzegorz Zieziula (wstęp i komentarze)
Stanisław Moniuszko, libretto Włodzimierz Wolski, Halka (1861), edycja faksymilowa / facsimile edition, wstęp i komentarze / introduction and commentaries Grzegorz Zieziula (= Monumenta Musicae in Polonia, red. / editor Barbara Przybyszewska-Jarmińska, seria / series D: Bibliotheca Antiqua), Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk – Stowarzyszenie Liber Pro Arte, Warszawa 2012, tomy / vols I-IV. ISBN 978-83-63877-12-5, ISBN 978-83-92343-80-6.
Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk i Stowarzyszenie Liber Pro Arte opublikowały partyturę orkiestrową Halki Stanisława Moniuszki w nieznanej dotąd, oryginalnej wersji. Autoryzowana przez kompozytora partytura zawiera muzykę, którą warszawska publiczność usłyszała podczas słynnej premiery w 1858 r. Wersja ta nie jest obecnie dostępna w żadnym z istniejących wydań, ani nagrań Halki (w obiegu funkcjonuje bowiem opracowanie dzieła dokonane na początku lat 50. przez Kazimierza Sikorskiego). W naszej edycji prezentujemy faksymile unikatowego egzemplarza pierwodruku partytury orkiestrowej z 1861 roku.
Ponad 150 lat temu firma wydawnicza Gustawa Gebethnera i Roberta Wolffa zleciła warszawskiemu zakładowi litograficznemu J.V. Fleck & Co. powielenie partytury orkiestrowej Halki Stanisława Moniuszki. Metoda tzw. Umdrucku, którą się w tym celu posłużono, pozwoliła na otrzymanie niewielkiej liczby egzemplarzy. Spośród nich tylko jeden dotrwał do naszych czasów w integralnej postaci.
O istnieniu pierwodruku partytury Halki wiedziało dotąd jedynie kilku specjalistów.
Zawiera on autoryzowany przez Moniuszkę przekaz czteroaktowej, „warszawskiej” wersji dzieła. Pozbawiony jest zatem wszystkich późniejszych, obcych ingerencji, poprawek i „ulepszeń”, m.in. pewnych zmian w harmonii i instrumentacji.
Zaawansowane prace konserwatorskie i analizy muzykologiczne, które poprzedzały prace nad naszą edycją, pozwoliły m.in. ustalić, że ten „biały kruk” należał niegdyś do zbiorów Biblioteki Teatru Lwowskiego (muzyczna część tej kolekcji zaginęła po II wojnie światowej). Przechowywany dzisiaj w Bibliotece Materiałów Orkiestrowych Polskiego Wydawnictwa Muzycznego S.A., został obecnie po raz pierwszy udostępniony szerszym kręgom odbiorców.
Wydanie partytury Halki przypieczętowało ogromny sukces, jaki w 1858 r. przyniosła kompozytorowi warszawska premiera. To ambitne przedsięwzięcie edytorskie było zarazem ważnym wydarzeniem w dziejach polskiego drukarstwa muzycznego. Po raz pierwszy oto opublikowano u nas własnymi siłami pełną partyturę operową. Było to zresztą jedyne dzieło operowe Moniuszki, które kompozytorowi dane było ujrzeć wydrukowane w postaci kompletnej partytury. Na następne tego typu przedsięwzięcie polska kultura muzyczna musiała czekać blisko ćwierć wieku.
Poprzedzający edycję wstęp, streszczenie libretta oraz wszystkie komentarze zamieszczono w języku polskim i angielskim. Publikację zdobią reprodukcje starych rycin i fotografii pochodzących ze zbiorów Biblioteki Instytutu Sztuki PAN.
Publikacja dofinansowana przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
The Institute of Art of the Polish Academy of Sciences and the Association Liber Pro Arte published the orchestral score of the opera Halka by Stanisław Moniuszko in its original, still unknown version. The full score authorized by the composer contains the music which the Warsaw audience heard during the famous première in 1858, not available today in any other edition or recording. Our facsimile edition is based on the unique, integral copy of the first printing of the orchestral score of the opera dating from 1861.
More than 150 years ago the publishing house of Gustaw Gebethner and Robert Wolff entrusted the lithographic company of J.V. Fleck & Co. in Warsaw with the task of mimeographing the orchestral score of Stanisław Moniuszko's Halka. The Umdruck method employed for this purpose made it possible to produce a small number of copies. Of these, only one has survived to this day in a complete form.
The fact of the existence of the original printing of Halka's score was, until now, known only to a small number of specialists. Yet it contains the transmission of the four-act, “Warsaw” version of the work authorized by Moniuszko himself. It is thus free from all the later foreign intrusions, corrections and “improvements” (among other things, some changes in harmony and instrumentation).
Sophisticated conservation procedures and musicological analyses which preceded the editorial work allowed us to establish that this rare edition once formed part of the collection of the Library of the Lvov Theatre (the music part of that collection was lost after the Second World War). Now held at the Biblioteka Materiałów Orkiestrowych Polskiego Wydawnictwa Muzycznego S.A., it is for the first time being made available to a wider audience, not only to the professionals but to all those who love opera.
The publication of the score of “Halka” sealed the enormous success achieved by the composer on the occasion of the Warsaw première of the opera in 1858. That ambitious editorial undertaking was also an important event in the history of Polish music printing, when, for the first time, a full operatic score was published using purely local skills. It was the only opera which Moniuszko was destined to see printed as a complete score. It took another quarter of a century for Polish musical culture to witness the next undertaking on such a scale.
The introduction which precedes the score, the detailed synopsis of the libretto, and all the commentaries are in both English and Polish. Reproductions of old engravings and photographs taken from the collection of the Institute's Library enhance the graphic framework of the publication.
The publication was partly funded by The Ministry of Culture and National Heritage of The Republic of Poland
“Monumenta Musicae in Polonia”, ed. Barbara Przybyszewska-Jarmińska
Series D: “Bibliotheca Antiqua”
Stanisław Moniuszko
H A L K A
Opera in 4 acts
Libretto Włodzimierz Wolski
Orchestral Score
(Warszawa 1861)
vol. 1-4
Facsimile Edition
Introduction and Commentaries
Grzegorz Zieziula
Warszawa 2012
Instytut Sztuki PAN - Stowarzyszenie Liber Pro Arte
ISBN 978-83-63877-12-5, ISBN 978-83-92343-80-6
tom 2 |
tom 3 |
tom 4 |