Muzyka polska za granicą, t. 2: Między Warszawą a Paryżem (1918−1939)

 Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2019

Spis treści
Wstęp

W okresie międzywojennym stolica Francji stała się dla wielu polskich artystów magnesem i to tam, niejednokrotnie za wskazaniem Karola Szymanowskiego, kierowali swe kroki także kompozytorzy, najczęściej na dalsze studia u Nadii Boulanger czy Paula Dukas’a. Bowiem był to czas, kiedy w Europie formowały się nowe trendy artystyczne, a ich niekwestionowanym centrum stał się Paryż. Spora grupa polskich twórców miała swój udział w życiu artystycznym „miasta świateł”. W okresie swej bytności w Paryżu chłonęli nowe trendy w sztuce i muzyce, odnawiając obraz polskiej muzyki. Najważniejszym śladem ich obecności w Paryżu stało się założenie stowarzyszenia Młodych Muzyków Polaków, działającego od 1926 aż do 1950 roku. związani z nim byli – począwszy od Aleksandra Tansmana (członka honorowego), który jako pierwszy odniósł sukces w Paryżu – Piotr Perkowski, Feliks Łabuński, Michał Kondracki, Szymon Laks, Zygmunt Mycielski, Tadeusz Zygfryd Kassern, Antoni Szałowski, Grażyna Bacewicz, Jerzy Fitelberg, Roman Palester, Michał Spisak i inni.

Książka przypomina tych niezwykle dla polskiej muzyki zasłużonych twórców, ich muzykę, a także ukazuje ich wspólną działalność i wzajemne relacje w szerszym kontekście funkcjonowania środowisk artystycznych i życia muzycznego w Paryżu, jak i w Warszawie tych lat – stąd tytuł publikacji: Między Warszawą a Paryżem (1918–1939).

Fragmenty recenzji wydawniczych:

"Dziesięć wnikliwych studiów, które składają się na […] tom, przynosi bogatą, wielowątkową panoramę zjawisk polskiej kultury muzycznej w Paryżu okresu dwudziestolecia międzywojennego. W świetle wielu nowych źródeł, odkrytych i gruntownie przeanalizowanych przez poszczególnych Autorów, okazuje się, że problematyka działalności kompozytorów polskich nad Sekwaną w czasach II Rzeczypospolitej wciąż stanowi atrakcyjną i obfitującą w wyzwania (a tym samym niezwykle aktualną) perspektywę badawczą. […] Należy podkreślić, że wszystkie składające się na tom teksty wnoszą cenny wkład w badania nad muzyką polską I połowy XX wieku, przede wszystkim dzięki zaprezentowaniu wielu nowych treści, popartych rzetelną analizą krytyczno-źródłową. Na uznanie zasługuje znakomity warsztat naukowy wszystkich Autorów, a także staranne opracowanie redakcyjne."

dr hab. Tomasz Baranowski, UW

"Projekt monografii zbiorowej poświęconej twórczości kompozytorów polskich działających za granicą po I wojnie światowej, związanych z Paryżem, zasługuje na wyróżnienie. […] Muzyka polska, szczególnie lat międzywojennych, a także dalszych dziesięcioleci XX wieku, wciąż nie jest wystarczająco badana. Tym bardziej, że proponowany tu obszar tematyczny jeszcze do niedawna, ze względu m.in. na sytuację polityczną, nie był często podejmowany. Każdy zatem głos w sprawie jej twórców powinien być doceniony i zauważony. To ważne przedsięwzięcie, wypełniające „białe plamy” w historii muzyki polskiej. […] Autorki tego projektu postawiły sobie za cel różnorodne, wszechstronne ujęcie tematyki muzyki polskiej w środowisku paryskim. Zapraszając do swego przedsięwzięcia wyróżniających się na forum polskim i międzynarodowym badaczy muzyki, otrzymały obraz zagadnienia wielobarwny, a także szczegółowy w swym oglądzie i ujawniający z wnikliwością i błyskotliwością wiele nieznanych faktów z życia i działalności prezentowanych tu twórców."

dr hab. Katarzyna Szymańska-Stułka, prof. UMFC