Phonographic Collection
The oldest collection of sound recordings of traditional Polish music
The history of the collection dates back to the interwar period and the post-war activities of Jadwiga and Marian Sobieski in the field of phonographic documentation of Polish musical folklore. The archive contains documentary sound recordings of Polish folklore – musical and verbal (songs, instrumental pieces, spoken texts, interviews, ritual performances) – as well as extensive documentation of fieldwork, including handwritten notes of melodies and lyrics, work diaries, interviews, and descriptions of rituals and customs. The documentation illustrates the traditional music of all ethnographic regions of our country, as well as the music and songs of ethnic minorities in Poland. Part of the collection also consists of videophone recordings. The archive also has a small collection of folk instruments. The collection is still being expanded with sound and audiovisual recordings made in the field. The collection is available to everyone and can be used on site. Recordings are not available for loan. Digitised and processed recordings from our own and external collections are available as samples in the digital repository etnofon.ispan.pl.
Team: Jacek Jackowski (Head of the Collection), Magdalena Jackowska, Maciej Królikowski, Magdalena Dąbek, Aleksander Hajzik
- Digital recording repository
- Contact
-
zbiory.fono@ispan.pl
phone: (22) 50 48 275Jacek Jackowski, PhD – Head of the Collection
jacek.jackowski@ispan.pl
phone: (22) 50 48 253Maciej Królikowski, MA
maciej.krolikowski@ispan.plMagdalena Jackowska, MA
magdalena.jackowska@ispan.plMagdalena Dąbek, MA
magdalena.dabek@ispan.pl - Terms and conditions for accessing the IS PAN Phonographic Collections
- Recordings published by IS PAN
-
Na płytach CD wydawanych przez Instytut Sztuki PAN w ramach serii "ISPAN Folk Music Collection" pod red. Jacka Jackowskiego znajdują się najstarsze nagrania muzyki tradycyjnej ze Zbiorów Fonograficznych Instytutu. Dotychczas ukazały się płyty poświęcone wybranym regionom Polski: Podhalu, Kaszubom, Kujawom, Kurpiom, Łowickiemu, Kielecczyźnie oraz muzyce skrzypcowej z Mazowsza. Nagrania z lat 1945-1950 zamieszczone na płycie "Early post-war Polish folk music recordings" pochodzą z Opoczyńskiego, Rzeszowskiego, Lubelskiego i Wielkopolski. Ponadto powstały również płyty zawierające współczesne nagrania. Należy do nich płyta prezentująca pieśni wykonywane przez Władysławę Wiśniewską i Zespół Śpiewaczek Ludowych Wdzydzanki oraz "Pieśniczki z Kancenoła" (wydane poza serią) zawierająca pieśni religijne ewangelików ze Śląska Cieszyńskiego.
Szczegółowe informacje o płytach oraz możliwości ich nabycia znajdują się na stronie Wydawnictwa IS PAN.
Informator o najstarszych nagraniach archiwalnych polskiej muzyki tradycyjnej ze Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN na płytach CD (2008-2015):
- Recordings from the Phonographic Collections published by external publishers
-
Nagrania zgromadzone w Zbiorach Fonograficznych są podstawą serii płytowej ISPAN Folk Music Collection wydawanej przez Instytut Sztuki PAN i Stowarzyszenie Liber Pro Arte. W oparciu o transkrypcje słowno-muzyczne utworów ze Zbiorów Fonograficznych, Instytut Sztuki wydaje także monumentalną serię „Polska pieśń i muzyka ludowa”.
Nagrania ze Zbiorów Fonograficznych publikowane są także przez inne podmioty (zarówno instytucje, jak i indywidualne osoby) w celach artystycznych, naukowych, popularno-naukowych i edukacyjnych. Dotychczas ukazały się następujące publikacje oparte w części lub całości na nagraniach z kolekcji Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN.
Publikacje książkowe i czasopisma:
• „Muzyka Warta Poznania. Głosy Wielkopolan urodzonych w XIX wieku. Najstarsze fonogramy 1936-1956”. Nagrania wybrane przez Macieja Rychłego ukazały się jako dodatek do czasopisma „Czas Kultury” nr 2-3/2004, Poznań 2004.
• Dwupłytowy album CD „Muzyka Tatr” – dodatek do czasopisma Tatry TPN, nr 4 (18)/ 2006, Zakopane 2006. Publikacja zawiera nagranie dokonane przez Romana Zawilińskiego na Podhalu w 1904 roku, będące pierwszą rejestracją folkloru polskiego.
• Płyta CD „Te skrzypce pamiętają czasy Chopina..." ISPAN Folk Music Collection vol. 6 ukazała się nie tylko jako samodzielne wydawnictwo w ramach serii płytowej, lecz także jako dodatek do katalogu wystawy „Zakochany Chopin. Inspiracje mazowieckie”, Wyd. Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie, Warszawa 2009.
• Płyta CD „Early post-war Polish folk music recordings (1945-1950)”, ISPAN Folk Music Collection vol. 1 ukazała się nie tylko jako samodzielne wydawnictwo w ramach lecz także jako dodatek do kwartalnika „Muzyka” nr 1 (212) 2009, Warszawa 2009.
• Maciej i Katarzyna Szymonowiczowie, „Gajdosze”, Żywiec 2014. Do publikacji dołączone zostały dwie płyty z nagraniami archiwalnymi i współczesnymi. Te pierwsze reprezentowane są w dużej mierze przez nagrania ze Zbiorów Fonograficznych.
• Władysław Motyka, "Józef Szczotka 1893-1965, Piewca Góralszczyzny", Beskidzkie Towarzystwo Oświatowe, Milówka 2015. Do publikacji dołączone zostały 32 nagrania, z czego ponad połowa pochodzi ze Zbiorów Fonograficznych IS PAN.
• Jacek Jackowski, „Zachować dawne nagrania” – dźwiękowy appendix do publikacji „Zachować dawne nagrania. Zarys historii dokumentacji fonograficznej i filmowej polskich tradycji muzycznych i tanecznych, cz. 1 (przełom XIX i XX w. – do drugiej wojny światowej)”, Warszawa 2014.
Płyty:Wyszczególnione poniżej płyty w części lub całości oparte zostały na nagraniach pochodzących ze Zbiorów Fonograficznych IS PAN.
• Jacek Jackowski, Maciej Kierzkowski, „Traditional Music of Poland – Recorded in situ 1945-1950”, DISMARC CD Collection. Dwupłytowe wydawnictwo przygotowane w ramach prac nad projektem Dismarc zawiera przykłady dźwiękowe z Wielkopolski, Opoczyńskiego, Rzeszowskiego i Lubelskiego, wzbogacone dodatkowo materiałami tekstowymi i wizualnymi.
• „Muzyka Ocalona. Łowickie 1952-1959”, wyd. Łowicki Ośrodek Kultury, 2008.
• Joszko Broda, „Na Dunaj. Kolędy ze Wschodu”, wyd. BAT Józef Broda, 2008. Płyta przynosi zarówno archiwalne nagrania kolęd, jak i ich współczesne, folkowe aranżacje.
• „Pieśniczki z kancenoła, Pieśni religijne ewangelików ze Śląska Cieszyńskiego”, Wyd. ISPAN, 2008. Dwupłytowy album będący efektem badan terenowych dr Arlety Nawrockiej-Wysockiej nad religijnością ewangelików z terenów Śląska Cieszyńskiego.
• Magdalena Wojciechowska, Janusz Prusinowski Trio, Śpiewaczki z Gałek Rusinowskich, Rytel, „Fantazja na tematy polskie”, wyd. Słuchaj Uchem 2010. Płyta łączy kompozycje Fryderyka Chopina z muzyką wiejską wykonaną zarówno przez autorów płyty, jak i tą zarejestrowaną w nagraniach archiwalnych.
• Ruta, „Gore”, wyd. Karrot Kommando, 2010. (Punk-)rockowe aranżacje tradycyjnych melodii, wzbogacone archiwalnymi nagraniami.
• Etnofonie Kurpiowskie, „Tribute to Szymanowski and Skierkowski”, wyd. 4ever Music, 2011. Projekt Weroniki Grozdew-Kołacińskiej łączący bogactwo muzyki klasycznej, ludowej oraz współczesnej muzyki improwizowanej. Na płycie pojawiają się także fragmenty nagrań archiwalnych.
• Marek Raczyński, „Knôpi za mną póczi jesz jem panną. Piesni z Kaszub”. Chór kameralny DISCANTUS, Sławomir Bronk – dyrygent, wyd. Stow. Discnatus, Gdańsk 2013. Pieśni kaszubskie wykonane przez chór Discantus wzbogacone zostały nagraniami archiwalnymi pochodzącymi ze Zbiorów Fonograficznych IS PAN.
• „Kapela Byrtków z Pewli Wielkiej”, wyd. Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsko-Białej, Bielsko-Biała 2014. Archiwalne nagrania legendarnej kapeli pochodzące z archiwów Radia Kraków, Archiwum Polskiego Radia, regionalnego Ośrodka Kultury w Bielsku-Białej oraz Zbiorów Fonograficznych IS PAN.
• „Dziadońka, Bronisława Konieczna”, wyd. Bukowiańskie Centrum Kultury „Dom Ludowy”, Bukowina Tatrzańska 2014. Płyta wydana z okazji 120. Rocznicy urodzin Bronisławy Dziadoń-Koniecznej zawiera nagrania archiwalne z których część pochodzi ze Zbiorów Fonograficznych IS PAN.
• „Spod niebieskiej góry 2”, Wyd. In Crudo 2015. Płyta przygotowana przez Remigiusza Mazur-Hanaja zawiera unikalne nagrania z terenów Roztocza Południowo-Wschodniego.
• „Władysława Wiśniewska i Zespół Śpiewaczek Ludowych Wdzydzanki”, wyd. Muzeum – Kaszubski Park Etnograficzny im. Teodory i Izydora Gulgowskich we Wdzydzach Kiszewskich przy współpracy ISPAN i Radio Gdańsk. Płyta przynosi nagrania archiwalne z Radia Gdańsk i Zbiorów Fonograficznych IS PAN.
• „Stanisław Ptasiński. Harmonista z Wielgolasu”, wyd. DUX, Fundacja Magiczne Kąty przy współpracy ISPAN.