dr
Anna Straszewska
W latach 1993-98 studiowała w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w 1999 obroniła pracę magisterską Narodziny tradycji, czyli kobiece stroje ślubne w Polsce w XIX wieku. Od 1998 pracuje w Instytucie Sztuki PAN, początkowo w Pracowni Plastyki Współczesnej, od 2018 roku w redakcji "Słownika artystów polskich", a od 2021 w Pracowni Rzemiosła Artystycznego i Designu. W latach 2003-2004 studiowała historię sztuki na Uniwersytecie Wiedeńskim w ramach stypendium Herdera. W 2010 roku obroniła pracę doktorską Warsztat kostiumologiczny malarza historycznego na przykładzie Jana Matejki w kontekście sztuki europejskiej i polskiej 2. połowy XIX wieku, napisaną pod kierunkiem prof. Anny Sieradzkiej. Od 2014 wykłada historię ubioru na ASP w Warszawie.
Zajmuje się badaniami nad malarstwem i szkolnictwem artystycznym XIX wieku, zagadnieniem kostiumu w sztuce oraz historią mody XVII-XIX wieku, a przede wszystkim stroju ślubnego w Polsce i w kręgu kultury europejskiej.
Publikacje
Książki
Anna Straszewska, Studenci z ziem dawnej Rzeczpospolitej w Akademie der bildenden Künste w Wiedniu (1726-1938), Lublin-Warszawa 2022 (seria: Sztuka, Wiedeń, Galicja i nie tylko..., t. 1)
Anna Straszewska, Ferdinand Gutschi, Studenci z ziem dawnej Rzeczpospolitej w Akademie der bildenden Künste w Wiedniu (1726-1938). Wypisy z ksiąg immatrykulacyjnych, Lublin-Warszawa 2022 (seria: Sztuka, Wiedeń, Galicja i nie tylko..., t. 2)
Anna Straszewska, Anna Agnieszka Szablowska, Polskie życie artystyczne w latach 1944-1960, t. III: Rok 1949: Diariusz wydarzeń, Warszawa 2012
Anna Straszewska, Kostium historyczny w twórczości Jana Matejki i malarstwie XIX wieku, Warszawa-Kraków 2012
Artykuły
Anna Straszewska, Czarna sukienka, czamara i konfederatka – o modzie czasów żałoby narodowej i powstania styczniowego, w: Miłość i obowiązek. Powstanie styczniowe 1863, red. naukowy P. Tyszka, Warszawa 2023, s. 151-172
Anna Straszewska, Ubiór czy kostium? Rola mody w malarstwie i życiu Olgi Boznańskiej, „Techne”, Seria Nowa, 2021, nr 7, s. 59-90
Anna Straszewska, Tożsamość studentów pochodzących z ziem dawnej Rzeczpospolitej w wiedeńskiej Akademii Sztuk Pięknych / The identity of students from the Polish-Lithuanian Commonwealth studying at the Academy of Fine Arts in Vienna, w: W Wiedniu, Paryżu i Monachium... Artyści poza granicami w XIX i XX wieku / In Vienna, Paris and Munich... Artists abroad in the 19th and 20th centuries, red. D. Kudelska, Lublin 2020, s. 95-139
Anna Straszewska, Artyści polscy w Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu w pierwszej połowie XIX wieku, w: Polski biedermeier – romantyzm „udomowiony”, red. A. Rosales Rodríguez, Warszawa 2018, s. 221-244
Anna Straszewska, Stroje ślubne ze spadochronu – historyczne uwarunkowania i legenda, „Strzyżowski Rocznik Muzealny”, 2018, t. 4, s. 201-232
Anna Straszewska, Kostiumowy spektakl. O ubiorze historycznym w twórczości Hansa Makarta, w: Sztuka stroju, strój w sztuce, red. M. Furmanik-Kowalska, A. Straszewska, Warszawa-Toruń 2016, s. 219-250
Anna Straszewska, Polski ubiór siedemnastowieczny i uzbrojenie husarskie w dziewiętnastowiecznym malarstwie historycznym na przykładzie przedstawień odsieczy wiedeńskiej, w: Sarmacka pamięć: wokół bitwy pod Wiedniem, red. B. Dybaś, A. Woldan i A. Ziemlewska, Warszawa 2014, s. 135-163
Anna Straszewska, Rola kostiumu historycznego w malarstwie Władysława Czachórskiego, w: Ateny nad Izarą. Malarstwo monachijskie. Studia i szkice, red. E. Ptaszyńska, Suwałki 2012, s. 241-268
Anna Straszewska, Na ślubnym kobiercu. Symboliczne znaczenie i rola ubiorów państwa młodych w staropolskich obrzędach weselnych, „Studia Wilanowskie”, 2010, t. 17, s. 124-145
Anna Straszewska, Powstańcza panna młoda. O romantycznym charakterze strojów ślubnych w czasie powstań 1863 i 1944 roku, „Przegląd Humanistyczny”, 2007, nr 6, s. 63-81
Anna Straszewska, The First Empire wedding dress. A study of to gowns from the collections of the National Museums in Warsaw and Krakow, w: Crossroads of costume and textiles in Poland: papers from the International Conference of the ICOM Costume Committee at the National Museum in Cracow, September 28 – October 4, 2003, ed. B. Biedrońska-Słotowa, Cracow 2005 («The National Museum in Cracow Studies and Research Materials»), s. 77-88
Projekty
2017-2023: udział w grancie kierowanym przez dr hab. Aleksandrę Bernatowicz dotyczącym opracowania tomu XI Słownika artystów polskich i obcych w Polsce działających… (proj. nr rej 11H 18 0130 86) i w jego ramach autorstwo i współautorstwo ok. 45 biogramów, w tym Wiktora Sołomowicza, Józefa Sigalla, Marcelego Słodkiego
2016-2022: udział w grancie badawczym „Polscy artyści w Wiedniu: edukacja i udział w wystawach 1726-1938” realizowanym na KUL (nr umowy NCN UMO-2015/17/B/HS2/01683, kierownik projektu: Dorota Kudelska)
2006-2014: udział w opracowywaniu i redakcji wydawanego w IS PAN opracowania: Polskie życie artystyczne w latach 1944-1960
Od 2001 współpraca z redakcją „Allgemeines Künstlerlexikon. Die bildenden Künstler aller Zeiten und Völke“ (wydawca: München/Leipzig: K. G. Saur, a następnie Berlin: W. de Gruyter) i opracowanie ok. 100 biogramów artystów polskich działąjących w XIX i XX wieku (m.in. Edwarda Hartwiga, Stefana Gierowskiego, Wojciecha Fangora, Jana Matejki, Teresy Pągowskiej, Eleonory Plutyńskiej, Joachima Weingarta)