dr
Marcin Zgliński
Kierownik Zakładów Historii Sztuki i Badań Podstawowych Historii Sztuki
Redaktor Naczelny Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce
Absolwent Instytutu Historii Sztuki UW (1996), doktor historii sztuki (IS PAN, 2007). Wykładowca na Akademii Sztuki Pięknych w Warszawie (nieprzerwanie od 1996). Kierownik i wykonawca kilkunastu projektów badawczych (KBN, NPRH, NCN) dotyczących badań nad szeroko rozumianym dziedzictwem kulturowym. Redaktor naczelny Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce (od 2007). Od 1994 r. brał udział w badaniach i dokumentacji dziedzictwa na terenie Białorusi, a także Litwy, Łotwy i Ukrainy, za co w 2015 r. odznaczony odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. Ekspert w licznych projektach konserwatorskich w Polsce i zagranicą. Stały współpracownik II Programu Polskiego Radia.
Nagrody: im. prof. dr Jerzego Łozińskiego (2013, 2015); im. Ks. Janusza Stanisława Pasierba (2014); im. Klemensa Szaniawskiego (2007).
Zainteresowania badawcze: m. in. dokumentacja dziedzictwa, ikonografia muzyczna, prospekty organowe, architektura XIX-XX w., zwłaszcza z obszaru ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej.
Najważniejsze publikacje
Książki
Marcin Zgliński, Katalog Zabytków Sztuki w Polsce. Powiat Bielski, województwo podlaskie (białostockie), (we współautorstwie ze Zbigniewem Michalczykiem, Dorotą Piramidowicz i Katarzyną Uchowicz), seria nowa, tom XII, zeszyt IV, red. Marcin Zgliński, Warszawa 2019.
Marcin Zgliński, Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. VIII Województwo lubelskie, z. 16 Powiat radzyński, (wspólnie z Katarzyną Kolendo-Korczak i Anną Oleńską) Warszawa 2019.
Marcin Zgliński, Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. XII Województwo podlaskie (białostockie), z. 3 Powiat białostocki, red. Katarzyna Kolendo-Korczak i Marcin Zgliński (we współautorstwie z Katarzyną Kolendo-Korczak i Anną Oleńską), Warszawa 2016.
Marcin Zgliński, Nowożytny prospekt organowy i jego twórcy, Warszawa 2012.
Artykuły
Marcin Zgliński, Rok 1933. Oprawa obchodów 400. rocznicy urodzin Stefana Batorego
i 250-lecia Odsieczy Wiedeńskiej na Kresach Wschodnich, „Rocznik Historii Sztuki”, t. XLV, 2020, s. 171-184.
Marcin Zgliński, Między spojrzeniami. Film Wniebowstąpienie Larysy Szepitko i tryptyk Kino Jurija Rakszy, „Kwartalnik Filmowy”, t. XLII, 2020, s. 221-240.
Marcin Zgliński, Świątynia nowego Narodu Wybranego. Sanktuarium Najświętszej Marii Panny Gwiazdy Nowej Ewangelizacji i św. Jana Pawła II w Toruniu, (we współautorstwie z Wojciechem Marchlewskim), „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, t. LXXIV, 2020, s. 396-413.
Marcin Zgliński, Katolicka jak prawosławna, prawosławna jak katolicka. Z historii kreowania nowych rytów i nowej architektury cerkiewnej w II Rzeczypospolitej, „Menotyra. Studies in Art”, t. 21, nr 1, 2018, s. 73-92.
Marcin Zgliński, Projekt Stanisława Połujana na regulację Wzgórza Wawelskiego z lat 1932-1933 [w:] Velis quod possis: studia z historii sztuki ofiarowane profesorowi Janowi Ostrowskiemu, Kraków 2016, s. 181-87.
Marcin Zgliński, Cover design in editions of polish propaganda songs, 1945-1955, [w:] Music, politics and ideology in the Visual Arts, Ikonografia muzyczna, Studia i materiały, t. 3, Warszawa 2015, s. 139-152.
Marcin Zgliński, The iconsphere of music in the Stalinist USRR and the Third Reich - a tentative comparision, [w:] Music, politics and ideology in the Visual Arts, Ikonografia muzyczna, Studia i materiały, t. 3, Warszawa 2015, s. 85-114.
Marcin Zgliński, Forteca i znicz. Nowe kościoły katolickie w województwie poleskim (1921-1939) [w:] Sztuka kresów wschodnich, t. 7, red. Andrzej Betlej, Kraków 2012, s. s. 255-302.
Marcin Zgliński, Między Warszawą a Wilnem. Produkcja artystów i firm warszawskich w sztuce sakralnej dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego w XIX i na pocz. XX w. [w:] Kultura artystyczna w XVII-XXI, w. red. A. Pieńkos, Z. Michalczyk, M. Wardzyński, Warszawa, 2010, s. 255-267.
Marcin Zgliński, Nagrobki i kult ofiar rzekomych mordów rytualnych na historycznych ziemiach litewskich w XVII-XIX wieku, [w:] Vizualine kultura: pasauline komunikacija, akulturacija ir lokalios tapatybes, red. A. Paliusyte, Vilnius 2010, s. 303-343
Projekty
kierownik: Katalog zabytków sztuki w Polsce, seria nowa, t. XVII, z. 2: Miasto Białystok, z. 3: Powiat białostocki, projekt NPRH, nr 11 H 11 0158 80, realizacja 2012-2016
kierownik: Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Kościoły i klasztory dawnego województwa brzesko-litewskiego (kontynuacja), projekt MNiSW (zespołowy), nr N N 105 348240, realizacja 2011-2013
wykonawca: Scalanie dziedzictwa. Inwentaryzacja i dokumentacja zabytków zachodniego pogranicza ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, projekt NPRH nr 11H 20 0036 88, kierownik dr. hab. prof. IS PAN Zbigniew Michalczyk, realizacja od 2022
wykonawca: (kierownik zespołu „Historyk i historyk sztuki wobec źródeł”): Człowiek twórcą historii, projekt Nauka dla Społeczeństwa, nr NdS/536174/2021/2021, Uniwersytet w Białymstoku, kierownik prof. Cezary Kuklo, realizacja 2021-2024.
wykonawca: (kierownik zespołu) Cyfrowa Infrastruktura Badawcza dla Humanistyki i Nauk o Sztuce DARIAH-PL, Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020 (Działanie 4.2. Rozwój nowoczesnej infrastruktury badawczej sektora nauki), kierownik: dr Dorota Piramidowicz. Źródło finansowania: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego.
wykonawca: Badania historyczne i konserwatorskie zespołu obrazów ołtarzowych i fundacyjnych (XVII-XIX w.) z kościoła akademickiego św. Anny w Warszawie, MNiSW ASP/WK/21/PB/2018, kierownik: prof. ASP dr hab. Anna Dorota Potocka, realizacja od 2018
wykonawca: Materiały do dziejów sztuki sakralnej – województwo brzeskolitewskie, projekt NPRH, nr NPRH H11/85/2017, kierownik: dr Anna Oleńska, realizacja od 2017
Prace inwentaryzacyjne i kwerendy archiwalne w Gruzji (Tbilisi, Kutaisi, Batumi) dotyczące m. in. działalności polskich architektów w XIX i na początku XX w., przygotowanie wstępnego programu zadań, na zlecenie Instytutu Polonika, 2017-2019.
wykonawca: Drewniane Perły Ziemi Lubawskiej – konserwacja drewnianych zabytków celem wzrostu atrakcyjności kulturowej regionu, projekt MKiDN ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Wykonanie dokumentacji i projektów dotyczących konserwacji i rekonstrukcji prospektów organowych.
wykonawca: Katalog zabytków sztuki w Polsce t. XII woj. podlaskie, z. Powiat Bielsk Podlaski; Katalog zabytków sztuki w Polsce t. VIII, woj. Lubelskie, z. Powiat Radzyń Podlaski, projekt NPRH nr 11H 13 0306 82, kierownik: dr Katarzyna Kolendo-Korczak, realizacja 2014-2019
wykonawca: Materiały do dziejów sztuki sakralnej dawnego województwa brzesko-litewskiego, projekt NCN (konkurs OPUS), nr 2013/09/B/HS2/02072, kierownik: dr Dorota Piramidowicz, realizacja 2013-2016