dr
Anna Oleńska
Absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim, doktoryzowała się w Instytucie Sztuki PAN, gdzie pracuje w redakcji Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce. Wykłada również na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Interesuje się szeroko pojętą sztuką nowożytną, a szczególnie kulturą intelektualną i artystyczną XVIII w. Do najbliższych zainteresowań zalicza problematykę powiązań sztuki z naturą – teorię i praktykę sztuki ogrodów (XVII-XIX w.), kreację i percepcję krajobrazu. Stara się łączyć działania naukowe z konserwatorskimi i ochroną dziedzictwa kulturowego, m.in. od wielu lat biorąc udział w badaniach terenowych i opracowywaniu sztuki sakralnej dawnych ziem wschodnich Rzeczypospolitej i różnych programach rewaloryzacyjnych (m.in. ogród pałacowy w Białymstoku). Stypendystka m.in. uniwersytetu Harvarda i Fundacji Lanckorońskich, dwukrotna laureatka nagrody im. Prof. J. Łozińskiego SHS i odznaki honorowej Zasłużony dla Kultury Polskiej.
Najważniejsze publikacje
Książki
Anna Oleńska, Dorota Piramidowicz, Kościół katedralny w Pińsku. Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, cz. V, Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa brzeskolitewskiego, t. 4, Kraków 2019.
Katarzyna Kolendo-Korczak, Anna Oleńska, Marcin Zgliński, Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. VIII, Woj. lubelskie, z. 3: Powiat Radzyń Podlaski, Warszawa 2019.
Katarzyna Kolendo-Korczak, Zbigniew Michalczyk, Anna Oleńska, Dorota Piramidowicz, Katarzyna Uchowicz, Marcin Zgliński Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. XII, Woj. podlaskie, z. 2: Miasto Białystok, red. Anna Oleńska i Marcin Zgliński, Warszawa 2015.
Anna Oleńska, Kościół parafialny p.w. Św. Trójcy w Wołczynie, [w:] Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, cz. V, Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa brzeskolitewskiego, t. 1, red. M. Zgliński, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków 2013, s. 167-232.
Anna Oleńska, Jan Klemens Branicki – „Sarmata nowoczesny”. Kreowanie wizerunku poprzez sztukę, Warszawa 2011.
Artykuły
Anna Oleńska, Garden creations by Simon Gottlieb Zug. Between theoretic impulses and the individual vision, w: Über Gärten im Gespräch. Wechselwirkungen zwischen Landschaftsgärten des 18. und frühen 19. Jahrhunderts in Mittel- und Ostmitteleuropa, hrsg. Jana Kittelmann, Michael Niedermeier, Andrea Thiele, Halle 2023, s.100-120.
Anna Oleńska, Fundacje sakralne Jana Klemensa Branickiego, w: Jan Klemens Branicki – splendor i miraż, red. Adam Danilczyk i Waldemar Wilczewski, Białystok 2022, s. 85-124.
Anna Oleńska, Kaplica grobowa Orzeszków w Zakozielu. Budowla parkowa – świątynia –mauzoleum rodowe, w: Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej, t. XII, red. Katarzyna Wiszowata –Walczak i Wojciech Walczak, Białystok 2020, s. 211-262.
Anna Oleńska, L’Union de Pologne-Lituanie a-t-elle eu son «Versailles»? Du Wilanów de Jean III Sobieski au Białystok du prétendant au titre de Jean IV Branicki, w: Versailles et l’Europe. L’appartement monarchique et princier, architecture, décor, cérémonial, ed. Thomas W. Gaehtgens, Markus A. Castor, Frédéric Bussmann, Christophe Henry, Paris 2017, s. 693-710.
Anna Oleńska, Magnificentia principis. Brühl's Artistic Activities in Poland as a Means of Political Self-Propaganda, w: Heinrich Graf von Brühl (1700-1763) - ein sächsischer Mäzen in Europa, hrsg. Ute-Christina Koch, Christina Ruggero, Dresden 2017, s. 238-256.
Anna Oleńska, Creating their own domains. Polish female aristocrats and gardening during the eighteenth century, „L’Homme. Europäische Zeitschrift für Feministische Geschichtswissenschaft”, 2016, R. 27, z. 2: Gärten, ed. Gunda Barth-Scalmani, Gisela Mettele, s. 15-33.
Anna Oleńska, „Chciał pan podkomorzy mieć sielankę w naturze". „Na Książęcem" wśród podwarszawskich ogrodów księcia Kazimierza Poniatowskiego, w: Elizeum. Podziemny salon księcia "Dla przyjaciół i pięknych pań", Warszawa 2016, s. 28-58.
Anna Oleńska, Boromejskie wyspy - ogrody na Lago Maggiore. Słowo o patrzeniu i widzeniu barokowych osobliwości, w: Artyści znad jezior lombardzkich w nowożytnej Europie: prace dedykowane pamięci Profesora Mariusza Karpowicza / Artisti dei laghi lombardi nell'Europa moderna. Studi dedicati alla memoria del Prof. Mariusz Karpowicz, red. Renata Sulewska i Mariusz Smoliński, Warszawa 2015, s. 47-58.
Anna Oleńska, O mokradłach i pewnym niezwykłym drzewie, czyli myśli różne wokół ogrodu w Wersalu, w: Initium sapientiae humilitas. Studia ofiarowane Profesorowi Jakubowi Pokorze z okazji 70. Urodzin, red. Magdalena Olszewska i Agnieszka Skrodzka, Warszawa 2015, s. 542-555.
Anna Oleńska, Im Hertzen des Südlischen Ostseeraums: Danzig als Kunstzentrum und Vermittler Fremder Einflüsse in Polen im Zeitalter des Barock, w: Land und Meer. Kultureller Austausche zwischen Westeuropa und dem Ostseeraum in der Frühen Neuzeit, hrsg. Michael North, M. Krieger, Köln-Weimar-Wien 2004, s. 91-108.
Projekty
kierownik: Materiały do dziejów sztuki sakralnej – województwo brzeskolitewskie, projekt NPRH (zepołowy), nr NPRH H11/85/2017, realizacja 2017-2024
wykonawca: Scalanie dziedzictwa. Inwentaryzacja i dokumentacja zabytków zachodniego pogranicza ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, projekt NPRH (zespołowy), nr 11H 20 0036 88, kierownik: dr hab. Zbigniew Michalczyk, realizacja od 2022
wykonawca: Badania historyczne i konserwatorskie zespołu obrazów ołtarzowych i fundacyjnych (XVII-XIX w.) z kościoła akademickiego św. Anny w Warszawie, MNiSW ASP/WK/21/PB/2018, kierownik: prof. ASP dr hab. Anna Dorota Potocka, realizacja od 2018
wykonawca: Renowacja barokowego kościoła p.w. Trójcy Przenajświętszej w Tykocinie, Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego, realizacja 2016-2022
wykonawca: Katalog zabytków sztuki w Polsce t. XII woj. podlaskie, z. Powiat Bielsk Podlaski; Katalog zabytków sztuki w Polsce t. VIII, woj. Lubelskie, z. Powiat Radzyń Podlaski, projekt NPRH nr 11H 13 0306 82, kierownik: dr Katarzyna Kolendo-Korczak, realizacja 2014-2019
wykonawca: Materiały do dziejów sztuki sakralnej dawnego województwa brzesko-litewskiego, projekt NCN (konkurs OPUS), nr 2013/09/B/HS2/02072, kierownik: dr Dorota Piramidowicz, realizacja 2013-2016
wykonawca: Katalog zabytków sztuki w Polsce, seria nowa, t. XVII, z. 2: Miasto Białystok, z. 3: Powiat białostocki, projekt NPRH, nr 11 H 11 0158 80, kierownik: dr Marcin Zgliński, realizacja 2012-2016
wykonawca: Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Kościoły i klasztory dawnego województwa brzesko-litewskiego (kontynuacja), projekt MNiSW (zespołowy), nr N N 105 348240, kierownik: dr Marcin Zgliński, realizacja 2011-2013
wykonawca: Rewaloryzacja Barokowego Ogrodu Branickich w Białymstoku, projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego, realizacja 2007-2013
wykonawca: Kommunikation und Integration im Ostseeraum. Künste-Hinterland: ökonomische und kulturelle Verflechtungen, Ernst- Moritz- Arndt- Universität Greifswald, kierownik: prof. dr hab. Michael North, realizacja 2002-2003
wykonawca: Materiały do dziejów sztuki sakralnej dawnych województw nowogródzkiego, trockiego i wileńskiego, projekty KBN, MKiDN, NCN, realizacja 2000-2006