"Muzycy, Muzycy cos po Wos ostanie"
Nagrania archiwalne tradycyjnej muzyki Podhala ze Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN (vol. 3, ISPAN CD 003, 2008 r.; współpraca wydawnicza: Tatrzańska Agencja Rozwoju, Promocji i Kultury)
Autorzy: Jacek Jackowski, Krzysztof Trebunia-Tutka, Edward Styrczula-Maśniak, Bartłomiej Koszarek
Muzycy, Muzycy cos po Wos ostanie - to pierwsze powojenne nagrania tradycyjnej muzyki Podhala. Nagrań dokonały ekipy terenowe Państwowego Instytutu Sztuki podczas ogólnopolskiej Akcji Zbierania Folkloru Muzycznego (nagrania z lat 1950-1954). Autorem większości nagrań jest Kazimierz Bogucki, członek Ekipy Krakowskiej AZFM. Na płycie znalazło się również kilka nagrań autorstwa Aleksandry Szurmiak-Boguckiej dokonanych w 1957 r. Są to dokumenty terenowe, muzyka i śpiewy zarejestrowane w regionie, in crudo.
Nagrania prezentują tradycyjną muzykę tzw. Skalnego Podhala, Niżnego Podhala, okolic Nowego Targu, Szaflar, Chochołowa. Dobór materiału dźwiękowego na płycie został dokonany z myślą o prezentacji zmienności i różnorodności stylu muzycznego subregionów Podhala a układ utworów na płycie jest swego rodzaju "podróżą" - od Zakopanego, przez Olczę, Cyhrlę, Zubsuche, Brzegi po Bukowinę Tatrzańską i Białkę. Kolejne obszary to Gronków, Ostrowsko, Łopuszna, Waksmund do Nowego Targu. Kierując się znów ku skalnemu Podhalu zaprezentowano nagrania z Szaflar, Witowa aż po Kościelisko.
Muzyka każdego z wymienionych rejonów prezentowana jest przez dawne, autentyczne kapele, instrumentalistów - solistów oraz śpiewaków i zespoły. Materiał archiwalny ilustruje ogromną różnorodność tradycyjnych nut góralskich w wykonaniu najstarszego, zarejestrowanego w nagraniach dźwiękowych, pokolenia muzyków. Prezentowane kapele to w większości dawne rody muzyczne, spośród których można wymienić muzykę Władysława Obrochty z Zakopanego, muzykę Toporów-Futrów z Cyhrli, muzykę Bronisławy Koniecznej-Dziadońki z Bukowiny, muzykę Styrczulów-Maśniaków i Stanisława Nędzy Chotarskiego z Kościeliska.
Wśród 97 przykładów muzycznych zaprezentowanych na płycie przedstawiono oryginalne nuty podhalańskie z całego terenu Podhala (odmiany nut ozwodnych, drobnych, krzesanych, zielonych, marszów, wierchowych, pytackich) oraz tańce. Obok muzyki instrumentalnej nie brak przykładów śpiewu solowego jak również zespołowego - charakterystycznej dla Podhala polifonii. Na uwagę zasługują przyśpiewki do tańca (rejestracje żywiołowych, autentycznych sytuacji tanecznych uwzględniają także ruch, przytupy, gwizdy), ballady, obrzędowe śpiewy weselne, przyśpiewki pasterskie.
Jacek Jackowski