
Muzyka pod patronatem polskich Wazów. Marcin Mielczewski
Barbara Przybyszewska-Jarmińska
Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2011
Książka [...] jest pierwszą w historiografii muzykologicznej monografią życia i twórczości Mielczewskiego (zm. 1651). [...] Jej trzonem jest interpretacja dokumentów życia i twórczości Mielczewskiego, zgromadzonych i zweryfikowanych w wyniku gruntownych badań archiwalnych autorki w bibliotekach polskich, niemieckich i włoskich, oraz wnikliwa charakterystyka stylu kompozycji tego wybitnego muzyka kapeli królewskiej (instrumentalisty?) Władysława IV i kapelmistrza królewicza-biskupa Karola Ferdynanda.
B. Przybyszewska-Jarmińska, na podstawie zachowanych źródeł dotyczących samego kompozytora oraz jego epoki, konfrontowanych w erudycyjny sposób, podjęta trudne zadanie odtworzenia okoliczności życia i działalności artystycznej Mielczewskiego, stawiając szereg interesujących hipotez na ten temat; oceniła przekazy kompozycji Mielczewskiego i mu przypisywanych, stanowiących obszerną część repertuaru kapel królewskich, rozproszonego i zachowanego wyłącznie poza miejscem jego powstania; wykorzystała własne odkrycia źródłowe, uwzględniając zwłaszcza zbiór 37 utworów sygnowanych monogramem M.M. i uznanych przez nią za kompozycje Mielczewskiego (obejmujący aż około potowy znanej wcześniej jego spuścizny). [...]
Książkę Barbary Przybyszewskiej-Jarmińskiej należy uznać za ważne osiągnięcie naukowe, a przedstawionym w niej rezultatom badawczym - przypisać kluczowe znaczenie dla poznania kultury muzycznej w XVII-wiecznej Rzeczypospolitej, a przede wszystkim repertuaru staropolskiej muzyki wokalno-instrumentalnej, wokalnej i instrumentalnej, jej funkcji i okoliczności powstania oraz uwarunkowań historyczno-kulturowych, stylistycznych i praktyczno-wykonawczych. Praca [...] stanowi niezwykle rzetelne podsumowanie dotychczasowego stanu wiedzy i jego istotne rozwinięcie (w warstwie faktograficznej i interpretacyjnej).
Dr hab. Zofia Dobrzańska-Fabiańska, prof. UJ