Polski muzykolog Ludwik Bronarski nie jest postacią zupełnie zapomnianą, choć dziś może zbyt rzadko przywoływaną w dyskursach naukowych. Jako autor jednej z fundamentalnych monografii chopinowskich – Harmoniki Chopina (Warszawa 1935) – wszedł do ścisłego grona twórców polskiej chopinologii i najważniejszych chopinologów swojej generacji w Europie. W środowisku polskim w krótkim okresie przełomu lat dwudziestych i trzydziestych dał się poznać jako autor kilkunastu wyrastających ponad przeciętność artykułów, rozpraw, komunikatów, oraz licznych wnikliwych, krytycznych recenzji. W drugiej połowie lat trzydziestych wraz z Bronisławą Wójcik-Keuprulian, Józefem Turczyńskim i pod patronatem Ignacego Jana Paderewskiego rozpoczął edytorskie prace nad wydaniem Dzieł Wszystkich Fryderyka Chopina, które kontynuował także po wojnie, od roku 1953 całkowicie samodzielnie.
Obecność Bronarskiego w polskim piśmiennictwie muzycznym poczynając od końca trzeciej dekady XX w. być może nie byłaby tak widoczna, gdyby nie wielka atencja i uznanie, jakimi otoczył go od początku jego drogi naukowej Adolf Chybiński, szef katedry muzykologii na lwowskim Uniwersytecie Jana Kazimierza, a od roku 1945 na Uniwersytecie Poznańskim, a przy tym twórca i redaktor naczelny "Kwartalnika Muzycznego" i "Polskiego Rocznika Muzykologicznego", pierwszych polskich czasopism muzycznych o charakterze stricte akademickim. Na łamach tych czasopism ukazała się większa część międzywojennych studiów i rozpraw Bronarskiego i jego liczne recenzje.
Historia trzydziestoletniej znajomości Adolfa Chybińskiego i Ludwika Bronarskiego, a przy okazji historia trzech dekad kształtowania się, a potem odradzania polskiej muzykologii – działalności ośrodków uniwersyteckich, czasopiśmiennictwa muzykologicznego, instytucji środowiskowych, formalnych i nieformalnych relacji między członkami tego niewielkiego środowiska – spisana została na kartach blisko czterystu listów słanych z Polski i ze Szwajcarii w l. 1922–52. Niniejszy tom obejmuje lata 1941–52, na które złożyły się dwa odmienne między sobą i wobec minionego dwudziestolecia międzywojennego okresy – lata II wojny światowej i powojennej odbudowy kraju z realiami socrealizmu w tle.
Z pierwszych listów tego okresu pisanych przez Chybińskiego dowiadujemy się o zniszczeniach i rabunku, jakie jeszcze z początkiem wojny dotknęły Zakład Muzykologii Uniwersytetu Jana Kazimierza, o tym, jak przez ten czas toczyły się losy profesora, jakie prace kontynuował, jakie nowe projekty rozpoczął (m.in. finalizował drugą część monografii Mieczysława Karłowicza, pisał artykuły na temat Karola Szymanowskiego, kończył pracę o muzyce ludu polskiego na Skalnym Podhalu, notował swój pamiętnik i dziennik, nadal przygotowywał materiały do edycji dla serii Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej). Już po wojnie wrócił zarówno do dydaktyki, jak i swych wcześniejszych doświadczeń redaktorskich w "Kwartalniku Muzycznym". Na kartach pisma słanych w drugiej połowie lat czterdziestych odnajdujemy obraz zmieniającego się pejzażu polskiej muzykologii budowanej z dużym udziałem przedstawicieli nowego pokolenia badaczy.
W tym samym czasie w bezpiecznym Fryburgu Ludwik Bronarski z uwagi na ograniczenie dostępu do źródeł archiwalnych i zasobów z zagranicznych bibliotek musiał nieco ograniczyć prace nad edycją serii Dzieł Wszystkich Fryderyka Chopina, pisał natomiast więcej artykułów popularnych. W latach wojny zaangażował się też w pomoc Polakom na uchodźstwie, pomoc żołnierzom internowanym na terenie Szwajcarii, czy żołnierzom w obozach jenieckich. Już po wojnie publikował znacznie mniej, skupiając się przede wszystkim na kontynuowaniu prac nad edycją chopinowską.
Wykorzystano źródła przechowywane w czterech archiwach:
- tzw. "Cymelia biblioteki PWM" zdeponowane w Bibliotece Jagiellońskiej, zawierające materiały z prywatnego Archiwum Adolfa Chybińskiego (pochodzące z okresu przed opuszczeniem przez profesora Lwowa w roku 1944,
- zespół listów od Adolfa Chybińskiego do Ludwika Bronarskiego przekazany za pośrednictwem Anny Porębowiczowej do archiwum Chybińskiego w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu,
- Archiwum Rodziny Bronarskich przechowywane w Polskiej Misji Katolickiej w Marly (Szwajcaria), a także (jako źródła uzupełniające wykorzystane w komentarzach)
- listy zachowane w zasobach Fondation Archivum Helveto-Polonicum we Fryburgu. Ponadto bezcenne jako uzupełnienie edycji okazały się pisma osób z bliskiego kręgu znajomych i współpracowników Chybińskiego i Bronarskiego – Tadeusza Ochlewskiego i innych członków Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Muzyki i Towarzystwa Wydawniczego Muzyki Polskiej, Bronisława Romaniszyna, Zofii Lissy, Stefanii Łobaczewskiej, Józefa Michała Chomińskiego, Zygmunta Estreichera. Szczególne miejsce zajęły listy od i do syna Profesora, Józefa Mieczysława, dołączone w Aneksie.
Przedstawiona korespondencja jest rzadkim i jednocześnie przebogatym źródłem wiedzy nie tylko o relacji, jaka łączyła obu muzykologów, lecz także o pierwszych dekadach istnienia polskiej muzykologii i historii działalności głównych postaci środowiska.