Projekt „Ochrona i popularyzacja pierwszych nagrań dźwiękowych muzyki podhalańskiej” realizowany został w ramach Programu „Dziedzictwo kulturowe – Kultura ludowa i tradycyjna”.
Założeniem projektu było odtworzenie, konwersja i zabezpieczenie unikatowej kolekcji wałków fonograficznych ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego. Digitalizacji historycznego materiału dokonał dwuosobowy zespół specjalistów reprezentujących najstarsze archiwum fonograficzne na świecie w Wiedniu (inż. Franz Lechleitner) oraz najstarsze i największe w Polsce archiwum nagrań muzyki tradycyjnej (Jacek Jackowski).
Konserwacji poddana została także kolekcja dokumentów towarzyszących nagraniom (m.in. korespondencja Juliusza Zborowskiego z Adolfem Chybińskim dotycząca nagrań). Konwersję materiałów graficznych wykonał Piotr Jamski (IS PAN).
Fot. Andrzej Samardak. Digitalizacja wałków woskowych, Franz Lechleitner, Jacek Jackowski; Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem, lipiec 2015 r.
Efektem projektu jest wydanie płyty "Rozpozcął tedy fonograf zbieranie melodii podhalańskich" z nagraniami ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego im. Dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem i Instytutu Sztuki PAN w Warszawie.
9. grudnia 2015 roku o godz. 17:00 w Sali Sobieskich w Instytucie Sztuki PAN odbyła się promocja płyty "Rozpoczął tedy fonograf zbieranie melodii podhalańskich. Pierwsze nagrania muzyki tradycyjnej na Podhalu ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego i Instytutu Sztuki PAN odtworzone po ponad stu latach".
Podczas promocji odbyło się spotkanie z twórcami tego unikatowego wydawnictwa. Jacek Jackowski przybliżył historię prezentowanych nagrań oraz opowiedział o idei, jaka przyświecała powstaniu płyty. Aleksandra Szurmiak-Bogucka wskazała na znaczenie tych nagrań dla poznania historii muzyki Podhala, a Anna Rutkowska opowiedziała o wyzwaniach jakie stwarza rekonstrukcja ponad stuletnich dokumentów dźwiękowych. Na spotkaniu obecna była także przedstawicielka Muzeum Tatrzańskiego - Olga Hadowska, która opowiedziała działalności Muzeum Tatrzańskiego.
Muzycznie prezentację albumu uświetniła kapela góralska Piotra Majerczyka, a zgromadzeni goście otrzymali płytę w prezencie. Na promocję płyty zapraszał m.in. portal magazynu Polskiej Akademii Nauk nauka online. Zobacz więcej informacji o płycie
Fotorelacja z promocji płyty, fot. Piotr Dorosz:
Prof. Ludwik Bielawski, Aleksandra Szurmiak-Bogucka, Jacek Jackowski
Kapela Piotra Majerczyka; Jacek Jackowski, prof. Ludwik Bielawski, Aleksandra Szurmiak-Bogucka
Publika w Sali im. Sobieskich
Prof. Ludwik Bielawski, Anna Rutkowska
Zachęcamy także do wysłuchania dwóch audycji w Programie Drugim Polskiego Radia, które były poświęcone prezentowanym na płycie nagraniom muzyki podhalańskiej:
Muzyczne korzenie wsi na nagraniach sprzed wieku oraz Muzyka Podhala odtworzona po ponad 100 latach