Warto przypomnieć, że wzajemna korespondencja obu twórców obejmuje lata od 1949 do 1987, czyli do śmierci Zygmunta Mycielskiego. Pozostaje ona bez wątpienia świadectwem silnej więzi, łączącej przyjaciół – jako muzyków, kompozytorów dzielących się uwagami na temat twórczości własnej i nie tylko; a także jako ludzi o zbliżonym sposobie myślenia i postrzegania świata. W ich listach pojawiają się zarówno informacje i komentarze dotyczące życia osobistego, jak również odnoszące się do aktualnych wydarzeń politycznych, jednak sprawy te wydają się zawsze pozostawać na uboczu głównych tematów, związanych z twórczością muzyczną tak ważną dla nich obu. W liście do Andrzeja Panufnika z 27 listopada 1984 roku Mycielski pisał: "Chyba istotą naszego życia, czy radości, czy jak to chcesz nazwać, to komponować..." – i słowa te wydają się najlepiej oddawać charakter owej zapisanej w listach przyjaźni twórców, artystów dla polskiej kultury muzycznej dwudziestego wieku niezwykle ważnych.
W niniejszej książce czytelnik otrzymuje pełną wersję wszystkich zachowanych listów Zygmunta Mycielskiego i Andrzeja Panufnika z lat 1970–1987. Jest to lektura pod każdym względem pasjonująca, ciekawa nie tylko dla znawców biografii i muzyki obu twórców, ale i dla wszystkich zainteresowanych historią kultury polskiej dwudziestego wieku. Można śledzić w nich rozwój kariery kompozytorskiej Andrzeja Panufnika w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, na przemian ze zmaganiami twórczymi Zygmunta Mycielskiego w trudnej rzeczywistości PRL. Wielkim wydarzeniem staje się rok 1977, a z nim powrót muzyki Andrzeja Panufnika na polskie estrady – w kolejnych latach Mycielski z radością donosi przyjacielowi o kolejnych wykonaniach, żaląc się przy tym niekiedy na brak zainteresowania środowiska muzycznego jego własnymi utworami. Ostatnie lata z kolei to czas wytężonej pracy kompozytorskiej Zygmunta Mycielskiego, zwieńczony w końcu ważnymi wykonaniami jego utworów (Psalm XII, Liturgia sacra) na festiwalu Warszawska Jesień. Listy przyjaciół odsłaniają kulisy wielu wydarzeń w polskim środowisku muzycznym – jak koncerty festiwalu Warszawska Jesień, obrady jury konkursów kompozytorskich, w których uczestniczył Mycielski, czy też sprawy związane z działalnością Związku Kompozytorów Polskich. Wszystko to przynosi nowe spojrzenie na fakty znane już badaczom polskiej muzyki XX wieku. Z listów odczytać też można wiele nieznanych wcześniej informacji na temat okoliczności powstania oraz budowy kolejnych kompozycji obu twórców. W przypadku Andrzeja Panufnika zbiór ten jest tym bardziej cenny, że jest to jedyna tak obszerna kolekcja listów, prowadzona przez niego w języku polskim, pisanych własnoręcznie (jego korespondencję w języku angielskim czy francuskim prowadziła bowiem żona).
Zebrane tu listy pozostają zatem niezwykle ważnym dokumentem, zapisem nie tylko kontaktów między dwoma znakomitymi postaciami polskiego życia muzycznego XX wieku, w dodatku pozostającymi po dwóch stronach "żelaznej kurtyny", ale i istotnym źródłem do badań zarówno muzykologicznych, jak i historyczno-kulturoznawczych dotyczących świata kultury muzycznej ubiegłego stulecia.
Zygmunt Mycielski – Andrzej Panufnik: Korespondencja. Część 2: Lata 1970–1987, opr., wstęp i komentarze Beata Bolesławska-Lewandowska, Warszawa 2018.
ISBN 978-83-65630-31-5
Cena: 30,- zł
Zamów / Order
Druga część zbioru korespondencji pomiędzy Zygmuntem Mycielskim (1907–1987) i Andrzejem Panufnikiem (1914–1991), obejmująca listy z lat 1970–1987. Jest to zarazem tom ostatni, uzupełniony Aneksem, w którym zamieszczono dokumenty z lat wcześniejszych, odnalezione już po opublikowaniu pierwszego tomu korespondencji.