logo
PL PL EN EN Zaloguj się
Wyszukiwarka PL
Wyszukiwanie zaawansowane
O nas   Działalność badawcza   Wydawnictwa   Doktoranci   Studia podyplomowe   Biblioteka   Zbiory   CADIS
Wydawnictwa
  • O wydawnictwach IS PAN
  • Sprzedaż i prenumerata
  • Nowości
  • Książki
  • Czasopisma  
    • Biuletyn Historii Sztuki
    • Dagerotyp
    • Konteksty. Polska Sztuka Ludowa
    • Kwartalnik Filmowy
    • Muzyka
    • Pamiętnik Teatralny
  • Wydawnictwa płytowe
  • Publikacje online
Beata Bolesławska-Lewandowska, Jolanta Guzy-Pasiak (red.)

Muzyka polska za granicą, t. 3: „American dream". Polscy twórcy za oceanem, red. Beata Bolesławska-Lewandowska, Jolanta Guzy-Pasiak, Warszawa 2020 Instytut Sztuki PAN, ISBN  978-83-66519-09-1

Spis treści
Wstęp

 

 

Zakład Muzykologii, Pracowni Historii Muzyki - Muzyka polska za granicą 
 
Śledząc losy polskich kompozytorów, którzy w XX w. znaleźli się w Stanach Zjednoczonych można stwierdzić, że wyjeżdżali oni zarówno w poszukiwaniu lepszych warunków do pracy twórczej, jak i z przyczyn politycznych, chcąc uniknąć represji najpierw nazistów, a po II wojnie światowej: komunistów, i żyć w wolnym kraju. Porównanie ich biografii, a niekiedy i twórczości, wykazuje wiele podobieństw, ze względu na wspólne doświadczenie wojen, narastania faszyzmu czy komunizmu i często przymusowej emigracji, bez szans na powrót do kraju. 
 
Przez wiele lat w Polsce próbowano zatrzeć pamięć o nich, PRL-owska polityka kulturalna nie sprzyjała bowiem propagowaniu twórczości kompozytorów, którzy wybrali życie poza krajem. Podejmowane natomiast przez polskich twórców próby budowania nowego życia na obczyźnie nie zawsze były łatwe i uwieńczone sukcesami artystycznymi, bez wątpienia jednak każdy z nich zaznaczył swą obecność w życiu kulturalnym Ameryki, zachowując zwykle silne przywiązanie do kraju swego pochodzenia. 
 
Niniejszy tom zawiera teksty naukowców z Polski, a także ze Stanów Zjednoczonych, poświęcone twórcom, którzy swoje losy z różnych względów związali ze USA – albo na stałe: jak Karol Rathaus, Jerzy Fitelberg, Michał Kondracki, Wiktor Łabuński. Henryk Wars czy Roman Ryterband; albo tylko w części: jak Andrzej Panufnik czy Zygmunt Mycielski, a nawet Roman Palester, którego „American Dream” pozostało już zupełnie w sferze niezrealizowanych nigdy planów.  Podjęty został temat recepcji muzyki Pawła Szymańskiego, a także obecności w Ameryce znakomitych polskich artystów-wykonawców, takich jak Marcella Sembrich-Kochańska, która symbolicznie przywołuje tutaj zatem także – obok kompozytorów – rolę i znaczenie osiadłych w Stanach Zjednoczonych wykonawców pochodzących z ziem polskich. 
 
 
Fragmenty recenzji wydawniczych:
 
„[…] to kolejny tom wnikliwych studiów nad rodzimą twórczością i jej obecnością poza Polską. Autorzy zamieszczonych w monografii artykułów w uporządkowany, przejrzysty i merytorycznie imponujący sposób wprowadzają Czytelnika w problematykę twórczości artystycznej w kontekście ujętego w tytule „amerykańskiego snu”, wyrażającego ideały wolności twórczej oraz równości szans w osiągnięciu lepszego, bogatszego duchowo i materialnie życia. Rzetelna analiza, często unikatowych źródeł, pozwoliła Autorom odkryć nowe wątki życia i twórczości kompozytorów, którzy byli już bohaterami poprzednich tomów (Karol Rathaus, Roman Palester, Andrzej Panufnik, Zygmunt Mycielski), ale także posłużyła ukazaniu istotnych form aktywności zawodowo-muzycznej (m.in. pedagogicznej) oraz twórczości kompozytorskiej zapomnianej lub w ogóle nieznanej (Jerzy Fitelberg, Michał Kondracki, Wiktor Łabuński, Henryk Wars, Roman Ryterband). Jakkolwiek w analitycznym oglądzie skupiono się głównie na twórcach przedwojennej generacji, podjęto też problem recepcji muzyki powstałej w ostatnich latach (Paweł Szymański), przyjrzano się ponadto krytycznie, poza głównym obszarem badań, kwestii kreowania wizerunku artysty (Marcella Sembrich-Kochańska).”
 
Dr hab. Elżbieta Szczurko, prof. Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy
 
 
„Tom ten różni się od poprzednich tym, że do współpracy zaproszono nie tylko znakomitych krajowych badaczy i znawców omawianej tematyki, lecz również specjalistów pracujących na co dzień w USA […]. Z jednej strony polscy muzykolodzy badający emigrację polskich artystów (badania prowadzone w kraju lub/i podczas pobytów badawczych w USA), a z drugiej strony badacze miejscowi (niekiedy również emigracyjni), którzy doskonale znają i rozumieją specyfikę życia na emigracji, a także znają obie kultury: wyjściową i wejściową. Pozwala to dostrzec wiele niuansów i ukazać zagadnienie, jakim jest emigracja kompozytorów w niedostępnym dotąd świetle oraz pokazać nieznane wcześniej lub mało eksplorowane materiały. […]
 
Kolejny, trzeci tom, podobnie jak i poprzednie, przynosi dużą dawkę nowej wiedzy zakomponowanej w atrakcyjny sposób i jednocześnie pokazuje ogrom pracy, który jest dopiero przed nami. Dzięki nieustającej pracy Beaty Bolesławskiej-Lewandowskiej i Jolanty Guzy-Pasiak prowadzone są badania, które z czasem wypełnią luki w historii muzyki polskiej, pozwolą na jej bardziej kompleksowe odtworzenie dzięki szczegółowym pracom nad losami polskich artystów działających poza granicami kraju.”
 
Dr hab. Małgorzata Gamrat, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
 
 
 
 
 

 

wróć
Stopka adres

Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, ul. Długa 26/28, skr. poczt. 994, 00-950 Warszawa, tel. (22) 50 48 200, fax (22) 831 31 49, e-mail: sekretariatispan@gmail.com, NIP 525-000-85-48, REGON 000325794, konto w płatnościach krajowych BANK  BGK 18 1130 1017 0020 1466 5620 0001, konto dla wpłat z zagranicy BANK BGK IBAN PL 18 1130 1017 0020 1466 5620 0001 SWIFT GOSKPLPW

© 2021 Instytut Sztuki PAN
Nota Prawna Impressum
Projekt i wykonanie Kompan.pl